به نقل از «فرارو»

واشنگتن پست: بیم و امید برای یک آتش بس در غزه

تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۰۳۴۶۹

برای مردم غزه و اسرائیلی‌هایی که مشتاق آتش‌بس و توافقی برای آزادی گروگان‌ها (اسرای در اختیار حماس) هستند، احساس خوش‌بینی برای توقف جنگ بار‌ها اشتباه از کار درآمده و به همین دلیل اکنون هرگونه خوش بینی را با احتیاط مطرح می‌کنند.

به گزارش جماران، واشنگتن پست در گزارشی درباره امید جدید برای به نتیجه رسیدن مذاکرات میان حماس و رژیم اسرائیل می‌نویسد: در بحبوحه گزارش‌ها مبنی بر اینکه ممکن است توافقی در دسترس باشد، بار دیگر توجه به مذاکرات در قاهره معطوف شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بار دیگر، اطلاعات درز داده شده از سوی طرفین متناقض و تفسیر آن‌ها دشوار است. نشانه‌های امیدوار کننده و ارزیابی‌های جسورانه‌ای به گوش می‌رسد، اما هنوز از خبر نهایی خبری نیست.

مقامات مصری می‌گویند که چارچوب یک معامله میان دو طرف به دست آمده است.

اسرائیل کاتز وزیر خارجه اسرائیل روز دوشنبه گفت که مذاکرات به "نقطه حساس" رسیده است.

حماس شروط روی میز را رد و تاکید کرد که این متن هیچ چیز جدیدی ندارد، اما همزمان اعلام کرد که «پیشنهاد‌ها را بررسی خواهد کرد.»

به گفته کارشناسان، چیزی که این بار متفاوت به نظر می‌رسید، فشار‌های جدید به ویژه بر اسرائیل بود. بنیامین نتانیاهو هم حوصله واشنگتن را سر برده و هم خشم داخلی در اسرائیل را افزایش داده است.

در ۲۵ مارس، ایالات متحده کنار سایرین ایستاد تا به شورای امنیت سازمان ملل اجازه دهد اولین قطعنامه خود را در مورد آتش بس در غزه تصویب کند. یک هفته بعد، نیرو‌های اسرائیلی هفت امدادگر آشپزخانه مرکزی جهان را کشتند که موج دیگری از محکومیت را برانگیخت. ارتش اسرائیل گفت که این حمله یک اشتباه بوده و دو تن از افسران درگیر را اخراج کرد.

در سرزمین‌های اشغالی، ناامیدی خانواده‌های اسیران و سایر معترضان به سیاست‌های نتانیاهو به تظاهرات گسترده ضد دولتی تبدیل شده است. بنی گانتز، رهبر اپوزیسیون، که در کابینه جنگ اضطراری خدمت می‌کند و به عنوان یک جایگزین محبوب برای نتانیاهو ظاهر شده، هفته گذشته خواستار برگزاری انتخابات در نوامبر شد.

به گفته یک اسرائیلی آشنا با مذاکرات، فشار‌های وارده شده بر نتانیاهو چه از داخل و چه از سوی امریکا منجر به تغییر نگاه‌ها در دفتر نتانیاو شده است. امروز این مسئله در دفتر او به رسمیت شناخته شده که بن بست به وجود آمده در گفتگو‌های میان جو بایدن و نخست وزیر رژیم اسرائیل درباره تداوم جنگ و ارسال کمک‌های بشردوستانه می‌تواند پایان خوبی نداشته باشد و همزمان دیگر نمی‌توان به اعتراض‌های داخلی درباره سرنوشت بیش از ۱۰۰ گروگان (اسیر در اختیار حماس) بی توجه بود.

یک مقام اسرائیلی آشنا به مذاکرات که به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد به واشنگتن پست گفت: «تفاوت به وجود امده در این است که همه عناصر برای رسیدن به توافق فشار می‌آورند. نتانیاهو «واقعاً باید به یک توافق که بتواند آن را دستاورد معرفی کند برسد.»

حلقه نتانیاهو امیدوار است که این توافق در مقطع کنونی بتواند شانس نزدیکی دیپلماتیک با عربستان سعودی را احیا و سقوط آزاد سیاسی نخست وزیر را معکوس کند.

در غزه نیز جابجایی در میدان مشهود بوده است. اسرائیل هفته گذشته وعده داد که یک گذرگاه اضافی برای کمک به شمال نوار غزه باز کند و یکشنبه بیشتر نیرو‌های خود را از جنوب خارج کرد. دلیل ذکر شده، استراحت دادن به یگان‌ها برای اقدامات آتی، از جمله حمله به رفح بود. اما این عقب نشینی به طور گسترده در اینجا به عنوان یک امتیاز قبل از مذاکرات تلقی می‌شود.

مایکل هوروویتز از شرکت امنیتی Le Beck International گفت: «بازگشت فلسطینی‌ها به شمال یک نقطه مهم در این روند است. این یک سازش نسبتا بزرگ است.

بر اساس گزارش رسانه‌های محلی، مذاکره کنندگان اسرائیلی هفته گذشته گسترده‌ترین مأموریت خود را برای رسیدن به توافق آغاز کردند که البته هنوز به نتیجه نرسیده است. مقامات ارشد به طور غیرمعمولی نسبت به چشم انداز پیشرفت خوش بین بوده اند. وزیر خارجه اسرائیل می‌گوید که دو طرف از زمان «از زمان اولین توافق» در نوامبر تا این اندازه به یک توافق دوم نزدیک نبوده اند. او ادامه داد: «اگر همه چیز حل شود، تعداد زیادی از گروگان‌ها به خانه باز می‌گردند و در مراحل مختلف بعدی همه آن‌ها به خانه می‌آیند.»

یک مذاکره‌کننده اسرائیلی حاضر در در قاهره شامگاه دوشنبه اعلام کرد که «پیشرفت قابل توجهی» در مذاکرات حاصل شده است و مذاکره‌کنندگان مایل به چانه‌زنی برای خروج نیرو‌های بیشتر و اجازه دادن به غیرنظامیان برای بازگشت به شمال هستند.

یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل روز دوشنبه در یک سخنرانی در جمع سربازان در یک پایگاه نظامی گفت: «ما آماده ایم برای بازگرداندن گروگان‌ها تصمیمات سختی بگیریم. من فکر می‌کنم که ما در نقطه خوبی برای یک توافق هستیم.».

اما نیرو‌هایی که مخالف توافق هستند نیز قوی هستند. متحدان راست افراطی نتانیاهو به صراحت اعلام کرده‌اند که آتش‌بس می‌تواند ائتلاف نتانیاهو را شکسته و تسلط ضعیف او بر قدرت را به خطر بیندازد.

ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی روز دوشنبه در شبکه ایکس گفت که توقف جنگ بدون فشار نهایی بر حماس در رفح، مشروعیت نتانیاهو برای خدمت به عنوان نخست وزیر را از بین خواهد برد. ایالات متحده در تلاش است تا هر دو طرف را برای غلبه بر موانع توافق تحت فشار قرار دهد. تحلیلگران نظامی گفتند که خروج لشکر ۹۸ تکاور اسرائیل از خان یونس می‌تواند به قطر و مصر اجازه دهد تا حماس را برای امتیازدهی تحت فشار قرار دهند.

دولت بایدن ماه هاست که تلاش کرده است تا مذاکرات متوقف شده را آغاز کند. ویلیام جی. برنز، رئیس سیا، بین پاریس، قاهره، قطر و تل آویو دائما در سفر بوده است. میانجی‌ها، تیم‌های فنی و مذاکره‌کنندگان در سال جاری نزدیک به ده‌ها بار ملاقات کرده‌اند.

گرشون باسکین که به مذاکره برای آزادی گیلاد شالیت، سرباز اسیر اسرائیلی از اسارت حماس در سال ۲۰۱۱ کمک کرد، می‌گوید که توافقی که در ماه نوامبر حاصل شد آسان‌تر بود، زیرا بر آزادی زنان و کودکان از هر دو طرف متمرکز بود. دور کنونی پیچیده‌تر است، زیرا حماس اکثر گروگان‌های باقی‌مانده را نیروی نظامی اسرائیل می‌داند و خواستار امتیازات بیشتری شده است.

به گفته دیپلمات‌های آشنا با مذاکرات، این خواسته‌ها شامل خروج کامل نیرو‌های اسرائیلی، بازگشت آواره‌های غزه به خانه‌های خود در شمال و بازگرداندن وضعیت تحویل مواد غذایی به سطوح قبل از جنگ، حدود ۵۰۰ کامیون در روز است.

در مورد شالیت شرایط اولیه برای آزادی او به سرعت تنظیم شد، اما پنج سال طول کشید تا دو طرف بر سر جزئیات به توافق برسند.

باسکین در این باره می‌گوید: «آنچه به زمان نیاز دارد، تدارکات است، که در این مورد شامل مکانیک و نظارت بر انتقال گروگان‌ها می‌شود. ما هنوز در این گفتگو‌ها به مسائل لجستیکی نرسیده‌ایم.»

به گفته یک مقام سابق مصری که نخواست نامش فاش شود، آخرین پیشنهاد مورد بحث، مبادله ۴۰ اسیر اسرائیلی با ۹۰۰ فلسطینی در زندان‌های اسرائیل است که ۱۰۰ نفر از آن‌ها در حال گذراندن محکومیت‌های خود به اتهام فعالیت‌های تروریستی هستند. در مورد اینکه کدام زندانی آزاد می‌شود، اختلاف نظر وجود دارد. همچنین مشخص نیست که چه تعداد از گروگان‌های در اختیار حماس هنوز زنده هستند.

به گفته این مقام سابق، در هفته‌های اخیر فعالیت‌های زیادی از سوی ایالات متحده صورت گرفته است. بایدن با عبدالفتح السیسی، رئیس جمهور مصر و امیر قطر تماس گرفت و از کشور‌های عربی خواست تا برای دستیابی به توافق بر حماس فشار بیشتری وارد کنند.

این مقام سابق مصری می‌گوید: «ما در تلاش هستیم تا فشار زیادی بر حماس وارد کنیم. مشکل این است که سنوار در غزه است و سایر رهبران حماس در قطر زندگی می‌کنند. تصمیم نهایی را سینوار باید بگیرد.»

مقامات آمریکایی مذاکرات قاهره به رهبری برنز را "جدی" توصیف کردند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی روز دوشنبه گفت: «پیشنهادی به حماس ارائه شد و اکنون به حماس بستگی دارد که به آن رسیدگی کند.»

منبع: فرارو

کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل روز دوشنبه گروگان ها آتش بس دو طرف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۰۳۴۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟

نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.

به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.

بازنگری در دکترین هسته‌ای

به نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.

در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».

هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.

بن‌بست مذاکرات و توافق موقت

آخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.

مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالی

ایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.

در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می‌۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.

هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.

جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدند

همچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.

جنگ اوکراین

با افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.

با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.

در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.

گزینه‌های غرب

هنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می‌۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.

همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.

اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.

با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.

ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.

جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.

بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.